آداب معاشرت حرفه ای
آموزش مهارتهای ارتباطی با پریسا آسا

رفتار قاطعانه چیست؟ و تفاوتش با رفتار گستاخانه

تا حالا دیدید افرادی رو که رک هستند با چه صراحتی صحبت می کنند؟

این افراد چه ویژگی هایی دارند؟

به نظر شما آیا ما همیشه می تونیم رک و با صراحت حرفمون رو بزنیم؟

اصلا رک بودن یعنی چی؟ اینکه ما هرچی به ذهنمون رسید رو به زبون بیاریم یا نه؟

تا حالا شده از اینکه یه نفر خیلی رک حرفشو بهتون زده ناراحت بشید یا احساس بدی بهتون دست بده؟

 

 

خب در این فایل صوتی ما به همه این سوالات پاسخ میدیم تا برداشت درستی از رک بودن داشته باشید و در عین حال که صراحت دارید، مراقب شان و شخصیت طرف مقابل هم باشید.
چون همون طور که در تعریف آداب معاشرت گفتیم، یکی از نکات مهم آداب معاشرت اینه که با ادب و احترام با دیگران برخورد کنیم.

پس حتی اگر می خواهید رک باشید اول به این توجه کنید که شان مخاطبتون حفظ بشه.

 

اول بریم چند رفتار رو بررسی کنیم که بعضی از مردم به اشتباه اسمش رو قاطعیت میذارن:

گاهی افرادی رو می بینیم که هرچیزی رو به زبون میارن ، در کمال بی ادبی صحبت می کنند، در کار دیگران فضولی می کنند یا با گستاخی نظرشون رو منتقل می کنند و اسم این رفتارشون رو رک بودن یا قاطعیت میذارن.

این دسته از افراد معمولا در مورد قد، وزن ، ظاهر، زندگی، کار، درامد، هدف، تصمیم دیگران و خیلی چیز های دیگه ، نظر میدن و بعدش هم میگن ببخشید من رک هستم..

غافل از اینکه این رفتار خارج از ادب و آداب معاشرت ، اسمش گستاخی ، فضولی یا بی ادبی است نه قاطعیت.

مثلا  طرف میگه

– کدوم آرایشگاه رفتی ؟ آخه موهات خیلی ضایع شدن.. خودت میدونی که من رکم

 

یا یه مورد جالب تر اینکه یادم میاد دوران مدرسه دوتا از بچه ها باهم دعواشون شد و مدیر با جدیت بهشون گفت اصلا شما غلط میکنین که با هم دعوا می کنید و جالب تر اینکه ما رو تشویق میکردن که قاطعیت رو ازشون یاد بگیریم .

 

گاهی هم بعضی از افراد وقتی میخوان از کسی انتقاد کنند و چون روش درست اون رو بلد نیستن، اسم این رفتارشون رو رک بودن میذارن.

مثلا چند وقت پیش که برای جلسه ساختمون دعوت شدم، مدیر ساختمون شروع کرد به انتقاد کردن و ایراد گرفتن از یکی از همسایه ها،

مدیر ساختمون می خواست به اون شخص بفهمونه که این ساختمون قوانینی داره و اون همسایه هم  باید این قوانین رو رعایت کنه، اما راهشو بلد نبود

با لحن تندی بهش میگفت:

 آقای رجبی این چه وضعیه آقا…
تو هر وقت میای داخل ساختمون محکم در رو میبندی،
همیشه تو ساختمون سیگار میکشی،
شارژ ساختمونو هم که به موقع نمیدی


آخرش هم گفت: من آدم رکی ام ، باااااااید حرفمو بزنم..

درسته که در مورد موضوع به درستی صحبت شده ،یعنی موضوعی بود که مدیر ساختمون میتونست در موردش صحبت کنه و این موضوع به خودش هم ربط داشت، اما نه روش انتقاد کردن رو بلد بود و نه با احترام نظرشو گفت و این یعنی بی ادبی.

همه این مثال ها نشون میده که ما تعریف درستی از قاطعیت یا رک بودن نداریم.

 اما شاید بپرسید خب رک بودن چیه و چه خصوصیاتی داره؟

رک بودن سه ویژگی خیلی مهم داره که اگر هر کدوم از این سه مورد حذف بشه دیگه اسمش رو قاطعیت نمیذاریم.


یعنی وقتی شخصی  بتونه با رعایت این سه شرط نظرش رو بیان کنه:

–         1با جرات و جسارت ، با صراحت و بدون رودروایسی صحبت کنه

یعنی خجالت نکشه و حرفشو بزنه، حرفشو نخوره ، به راحتی و با جسارت نظرش رو مطرح کنه

اگراز کسی درخواست به جایی داره حتما انجام بده، اگر نمیخواد درخواست کسی رو قبول کنه بدون خجالت کشیدن این کار رو بکنه و اگر مسئله ای براش به وجود اومده که برای حل این مسئله باید با شخصی صحبت کنه حتما با شجاعت وبدون هیچ ترسی این کار رو انجام بده .

 

–         2با رعایت ادب و احترام به مخاطب یا مخاطبانش حرفشو بزنه

در مورد قبل گفتیم که شخص باید بتونه با صراحت و شجاعت حرفشو بزنه این درست، اما قرار نیست به هر شکلی که دلش خواست یا هر طور راحت بود این کارو انجام بده،
بلکه باید با نهایت ادب و احترام به شخص مقابل این کارو انجام بده تا عزت نفس مخاطب هم حفظ بشه.

 

–         3درمورد موضوع هایی صحبت کنه که بهش ربط دارن و می تونه در موردشون نظر بده
( یعنی مواردی که صحبت کردن درمورد آن ها فضولی یا کنجکاوی در مورد بقیه به حساب بیاد و به خود من هیچ ارتباطی نداشته باشه، نباید در موردشون صحبتی بشه)

 

مثلا یه روز که میخواستم برم شیراز،به دلایلی تصمیم گرفتم با اتوبوس سفر کنم، بلیطو اینترنتی خریدم و در انتخاب اتوبوس هم سعی کردم اتوبوسی رو انتخاب کنم که علاوه بر راحتی و آن تایم بودن ، غذای گرم هم جزو سرویس هایی که به مسافران میدن باشه.
اما وقتی سوار اتوبوس شدم یه چیز کاملا برعکس رو دیدم،
یعنی نه تنها سر موقع حرکت نکرد و یک ساعت تاخیر داشت، بلکه وقت ناهار هم هیچ غذایی به مسافران ندادن ، اینجا بود که رفتار قاطعانه ( رک بودن) به دردم خورد و با قاطعیت صحبت کردم و به نتیجه دلخواه هم رسیدم.

یعنی برخلاف تعداد بیشتر مسافران که خجالت می کشیدند که نظرشون رو بگن تونستم با جسارت و با صراحت صحبت کنم ،
در عین حال سعی کردم مودبانه و محترمانه نظرم رو انتقال بدم ،
و اینکه این موضوع چیزی بود که به من ربط داشت و باید در موردش صحبت می کردم .

یعنی هر سه پارامتری رو که در تعریف رک بودن ( قاطعیت) گفتیم یعنی صراحت ، ادب و ارتباط موضوع با خودم  رعایت شد.

اول ازشون پرسیدم تا مطمعن بشم که غذا میدن یا نه و بعد قاطعانه مسئله رو در میون گذاشتم.

 

اما می خوام یکم راحت ترش کنم ،
به نموداری که در فایل
pdf  هست نگاه کنید.

 خط عمودی این نمودار احترام رو نشون میده و خط افقی موضوع صحبت رو،

و روی نمودار به چهار قسمت( قاطعیت، فضولی، بی ادبی و گستاخی) تقسیم شده ،
وقتی که میخواهیم نظرمون رو بیان کنیم یه سر به این نمودار می زنیم ببینیم کجای این نمودار قرار می گیریم ،تا بهتر متوجه بشیم که داریم چی میگیم.

آیا حرفی که میزنیم قاطعیت داره یا نه؟

همونجور که روی نمودار می بینید از 4 قسمت فقط یه قسمتش رو قاطعیت تشکیل میده.

و سه قسمت دیگه مربوط میشه به چیز های دیگه.

اول اینکه در هر کدام از این قسمت ها صحبت رو با صراحت بیان می کنیم، اما اینکه به چه شکل بیان بشه مهمه و اینکه در کدام قسمت از نمودار بیفته.

در قسمت اول: اگر ما با صراحت صحبت کنیم اما با احترام نظرمون رو بیان نکنیم یعنی احترام در قسمت پایین نمودار باشه و موضوع هم به ما ربطی نداشته باشه اون اسمش گستاخی است.
یعنی هم احترام

قسمت دوم: اگر صحبتی رو با صراحت بیان کنیم همراه با احترام باشه یعنی روی نمودار احترام در قسمت بالا نشون داده بشه ولی همچنان موضوع صحبت به ما ربطی نداشته باشه اون ، اسمش فضولی است.

در قسمت سوم: اگر موضوع صحبت کاملا بهمون ربط داشته باشه یعنی می تونیم در موردش نظر بدیم اما هیچ احترامی گذاشته نشه  اسمش بی ادبی است.

و در قسمت آخر یعنی چهارم: اگر صحبتی که با صراحت بیان می کنیم از نظر موضوعی به ما ربط داشته باشه و شرط احترام هم توش رعایت شده باشه یعنی با احترام حرفمون رو منتقل کنیم، روی نمودار هم احترام و هم موضوع در سطح بالا باشن ،این صحبت اسمش قاطعیت است.

بذارید چند تا مثال بزنم تا براتون روشنتر بشه.

مثلا ممکنه شخصی رو به منزلتون دعوت کنید و اون شخص با احترام و لحنی مودبانه و آرام با شما صحبت کنه اما هی از شما بخواد که دکوراسیون منزلتون رو تغییر بدید.

مثلا کف خونه تون سرامیکه ولی شما دوست داشید موکت هم بچسبونید و اون شخص محترمانه از شما بخواد که موکت ها رو جمع کنید و سبک مدرن تری رو برای خونه دوست داشته باشه ولی شما ممکنه سبک دیگه ای رو برای درکوراسیون منزلتون دوست داشته باشید . پس این کار فضولی یا دخالت محصوب میشه چون با اینکه مودبانه صحبت می کرد اما این موضوع به اون شخص هیچ ارتباطی نداشت.

+

در همین مثال تصور کنید که شخص مودبانه هم خواسته شو مطرح نکنه و در عین حال که در مورد موضوعی صحبت می کنه که هیچ ارتباطی با خودش نداره و هیچ حقی هم از اون نداره، بدون ادب و احترام هم صحبتش رو انتقال میده.

مثلا میگه مریم این موکت ها رو جمع کن دیگه کف خونه ات سرامیکه قشنگ تره که چقدر کج سلیقه ای تو ، یکم به روز باش بابا آخه آدم انقدر امل؟

این اظهار نظر اسمش گستاخی بود .

+

و در آخر یه مثال هم در مورد بی ادبی بزنیم.

مثلا چندین نفر توی صف نونوایی ایستادن و یه نفر عجله داره و بدون نوبت میره نون بگیره و بره، شاید عده ای به دلیل خجولی اصلا نتونن از حق خودشون دفاع کنند اما شخصی هم جرات و جسارت این رو داره که مانع این کار بشه اما این کار رو درست انجام نمیده و با اینکه موضوع بهش ربط داره و می تونه اظهار نظر کنه اما با خشم و عصبانیت و پرخواشگری بدون احترام نظرش رو انتقال میده.

میگه هی یارو کجا؟ دیر اومدی نخواه زود برو..سرتو انداختی پایین و میری جلو صف ..

و احتمالش زیاده که اون شخص هم جواب این پرخواشگری رو با پرخواشگری یا بی ادبی بده و دعوا بشه

و این نوع صحبت کردن ، بی ادبی محسوب میشه.

و معمولا احتمال موفقیت مون در رفتار با قاطعیت بسیار بیشتره چون باعث میشه که احترام فرد حفظ بشه و از طرفی عزت نفسش هم آسیب نبینه .

اما در سه مورد قبل احتمال موفقیت بسیار پایین میاد چون عزت نفس یا احترام شخص مقابل حفظ نمیشه و فرد احساس خوبی نمیکنه.

پس در این فایل صوتی رایگان ، رفتار قاطعانه رو تعریف کردیم و در مورد نحوه ی تشخیص رفتار قاطعانه یا رک بودن هم با چند تکنیک ساده صحبت کردیم.

و به این نتیجه رسیدیم که رفتار قاطعانه یعنی اینکه بتونیم با رعایت این سه شرط نظرمون رو بیان کنیم.

با جرات و صراحت بیان کنیم

احترام شخص مقابل رو حفظ کنیم

و در آخر اینکه موضوعی که در موردش صحبت میشه حتما باید به ما ربط داشته باشه.

 

صحبتم رو با این جمله به پایان میرسونم که

ادب مثل عطر می مونه درسته که ما خودمون ازش استفاده می کنیم، اما دیگران هم ازش لذت می برند.

خدانگهدار.

 

 

 

 

 

 

چند ترفند کاربردی در بیان که شما را دوست داشتنی تر می کند


 
4 نظرات
  1. عرشیا می گوید

    با تشکر از مقاله مفصل و با کیفیت تون?

    1. پریسا آسا می گوید

      خوشحالم که از کیفیت مقاله راضی بودید

  2. سید عباس موسوی می گوید

    بسیار عالی و کاربردی بود

    1. پریسا آسا می گوید

      ممنونم از نظر ارزشمندتون

چرا نظرتان را نمی‌نویسید؟

مطمئن باشید که نظرات شما بسیار دقیق مطالعه خواهد شد و به آن پاسخ خواهیم داد.
هر نظری که برای ما می‌نویسید قوت قلبی برای ما خواهد بود

از شما متشکریم که با نظراتتان به ما انرژی لازم برای ادامه کار را می دهید